چکیده:
دست یابی انسان به مراتب والای انسانی که در واقع همان انسان ایدهآل میباشد؛ از ایدهآلهای تمام بزرگان دین، دانشمندان و سخنوران است.
علامه محمد اقبال لاهوری یکی از سخنوران نغز گفتاری است، که در این راستا، انسان ایدهآل را با تکیه برکلام الهی و سیره نبوی و اهل بیت(ع) توصیف میکند و راه رسیدن به این مرتبه را توام با ویژگیهایی نظیر، خودشناسی، مناعت طبع، فقر و قناعت متعالی، توکل و تلاش، آزاد اندیشی، بزرگ منشی، بردباری و شهامت، الگوپذیری از بزرگان دین و کلام الهی، بیدار دلی، مطالعه و خلاقیت، دانشاندوزی، داشتن تکنولوژی و فناوری و به روز بودن برای سامان بخشی به خویش و پدیدههای عالم تعقل همراه با تعشق در سایه حق و حقیقت و ویژگیهایی از این قبیل میداند. در این مقاله سعی شده است با تکیه بر اشعار مرحوم اقبال لاهوری؛ بهترین ویژگیهای انسان ایدهآل در راه رسیدن به این مرتبه مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد.
خلاصه ماشینی:
علامه محمد اقبال لاهوری یکی از سخنوران نغز گفتاری است، که در این راستا، انسان ایدهآل را با تکیه برکلام الهی و سیره نبوی و اهل بیت(ع) توصیف میکند و راه رسیدن به این مرتبه را توام با ویژگیهایی نظیر، خودشناسی، مناعت طبع، فقر و قناعت متعالی، توکل و تلاش، آزاد اندیشی، بزرگ منشی، بردباری و شهامت، الگوپذیری از بزرگان دین و کلام الهی، بیدار دلی، مطالعه و خلاقیت، دانشاندوزی، داشتن تکنولوژی و فناوری و به روز بودن برای سامان بخشی به خویش و پدیدههای عالم تعقل همراه با تعشق در سایه حق و حقیقت و ویژگیهایی از این قبیل میداند.
و تعلیم و تربیت انسانی بر مبنای اصول و ویژگیهای انسان ایدهآل، مهمترین آرمان، هدف و ماموریت تمام ادیان و انبیاء الهی، بزرگان دین و دانشمندان، در جهت به کمال رساندن آدمی است، و این موضوع در تمام آثار و اقوال آنان پیدا و موکد است.
» (علیخانی، 1397 الف:77) {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} (همان:30) الگوپذیری ازدیگر ویژگیهای سخن تاثیرگذار اقبال لاهوری، نشان دادن مصادیق و الگوهای نمونه، در کامل کردن شخصیت انسان ایدهآل است.
{مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} (همان: 334) نتیجهگیری آنچه از مطالعه آثار و اشعار مرحوم علامه محمد اقبال لاهوری با تکیه بر اشعار وی، در خصوص جایگاه والای انسانیت و رسیدن به مقام ارزشمند انسان ایدهآل، بر مبنای تعالیم قرآنی و اسلام و همچنین تاثیرپذیری از سیره نبوی و اهل بیت (ع) با ذکر و بررسی نمونه ها در این مقاله حاصل شد؛ به اجمال عبارتس از: الف: پرهیز از خودباختگی، و در مقابل، خودشناسیو ارزش گذاری بر مناعت طبع و آنچه با این مفاهیم پیوند دارد.