چکیده:
اراضی و املاک از لحاظ وضعیت ثبتی در یکی از حالتهای مجهولالمالک ثبتی، جاری (در جریان ثبت)، یا ثبتشده قرار دارند و در هر یک از این وضعیتها دعاوی خاصی بیشترین درصد پروندهها را به خود اختصاص میدهند. این دعاوی ازجمله اثبات مالکیت، خلع ید، الزام به تنظیم سند رسمی، اختلافات مربوط به حدود، تصرف عدوانی و معاملات معارض و کلاهبرداری و... را شامل میشوند. دلایل اصلی بروز این اختلافات و دعاوی را باید در عواملی از قبیل بالا بودن میزان املاک مجهولالمالک ثبتی، عدم انحصار انجام معاملات از طریق اسناد رسمی، تفاسیر برخلاف فلسفه و هدف قانون ثبت، نقش بیحدومرز بنگاههای املاک در معاملات مربوط به اراضی و املاک و به همان میزان نقش حاشیهای و کمرنگ دفاتر اسناد رسمی و فقدان نظام ثبت نوین و ... جستجو کرد. در این پژوهش راهکارهایی در راستای کاهش اختلافات و دعاوی مربوط به اراضی و املاک ارائهشدهاند که از عمده موارد آن باید به منحصر کردن انجام معاملات مربوط به اراضی و املاک با سند رسمی و صراحت در تعیین ضمانت اجراهای مناسب و پیشگیرانه برای آن، ثبت نمودن تمامی اراضی و املاک به نام مالکین واقعی و کنونی آنها، اصلاح رویه قضایی از طریق توجه هر چه بیشتر به قانون ثبت و روی آوردن به ثبت نوین اشاره نمود.
In terms of registration status, lands and properties are in one of the unknown cases of registered as current (i.e., in registration process), or registered ownership, and in each of these situations, particular claims account for the highest percentage of cases. These lawsuits consists of ownership proof, expropriation, obligation to prepare an official document, disputes over boundaries, aggressive possession and conflicting transactions and fraud, etc. The main reasons for these disputes and lawsuits should be in factors such as the high level of unknown property of registered owners, non-monopoly of transactions through official documents, interpretations contrary to the philosophy and purpose of the registration law, the unlimited role of real estate companies in related transactions that should be searched for lands and properties, as well as the marginal role of notaries and the lack of a new registration system.