چکیده:
هدف: شرکتهای بیمه اهمیت زیادی در ثبات و سلامت نظام مالی دارند، زیرا سرمایه گذاران بزرگی در بازارهای مالی هستند، ارتباط رو به رشدی بین بیمهگران و بانکها وجود دارد و بیمهگران با بیمه کردن ریسکهای شرکتها و خانوارها، امنیت و ثبات ایجاد میکنند. این همه کارکرد صنعت بیمه و اهمیت آن در اقتصاد ایجاب میکند که این شرکتها از شفافیت اطلاعاتی مناسبی برخوردار باشند. با این وجود سرمایهگذاران شرکتهای بیمه، سازمان بورس و اوراق بهادار، بیمه مرکزی و حتی بیمهگذاران به عنوان ذینفعان اصلی شرکتهای بیمه انتظار بهبودهای قابل توجه در گزارشگری مالی شرکتهای بیمه را دارند. بندهای گزارش حسابرس در مورد ذخایر و عدم انطباق استاندارد حسابداری شماره 28 ایران و آییننامه بیمه مرکزی از موضوعات قابل توجه این صنعت میباشد. استاندارد بینالمللی گزارشگری مالی (ابگم) 4 که از سال 2023 جای خود را به ابگم 17 میدهد نیز مساله مهم دیگری است که صنعت بیمه ایران باید بتواند آمادگی لازم برای پذیرش آن را داشته باشد. لذا در پژوهش حاضر مسائل و مشکلات گزارشگری مالی در صنعت بیمه از ابعاد شناخت و اندازهگیری، گزارشگری و افشاء، و در نهایت سیستمها و فرآیندها شناسایی شده است که سه جزء اصلی در چارچوب گزارشگری مالی هستند. این شناسایی با نگاه به وضعیت موجود گزارشگری شرکتهای بیمه و نیز الزام به پذیرش استانداردهای بینالمللی گزارشگری مالی و به ویژه استاندارد شماره 17 میباشد.روش: روش مورد استفاده در پژوهش پیمایشی بوده و جمعآوری دادههای مورد استفاده از طریق پرسشنامه صورت گرفته است. جامعه پژوهش شامل 30 شرکت بیمه و بیمه مرکزی است که از مدیران ارشد آنها تقاضا شده بود فرد یا افراد آگاه به مشکلات گزارشگری مالی آنها پرسشنامه را تکمیل کنند. 16 شرکت بیمه و بیمه مرکزی، پرسشنامهها را تکمیل کردند و در مجموع50 پرسشنامه دریافت شد.یافتهها و نتیجهگیری: نتایج پژوهش نشان میدهد که صنعت بیمه با چالشهایی در گزارشگری مالی روبرو است. چالشهای شناسایی شده در حوزه شناخت و اندازهگیری شامل فقدان استاندارد حسابداری در رشته بیمههای زندگی، تفاوت روش ها با استانداردهای بین المللی در اندازهگیری برخی اقلام صورتهای مالی، عدم اندازهگیری قراردادهای بیمه در سطح گروه قراردادها و شناخت درآمد حق بیمه بر مبنای اطلاعات تاریخی، و ضرورت اعمال تعدیل ریسک است. در زمینه گزارشگری و افشاء چالشهایی از جمله عدم تفکیک عملیات بیمهای از عملیات سرمایهگذاری، لزوم طبقه بندی گروه قراردادها به حداقل سه گروه زیان ده، عدم احتمال زیان دهی و سایر که شامل قراردادهای سود ده است، تفاوت در رویکرد افشای ماهیت و میزان ریسکهای ناشی از قراردادهای بیمه وجود دارد. عدم یکپارچگی سیستم فناوری اطلاعات و نرم افزارهای مورد استفاده از چالشهای حوزه سیستمها و فرایندها هستند
Abstract.AbstractObjective: Due to the nature and importance of the insurance industry, optimal financial information and reporting is very important in this industry. Nevertheless, the investors of insurance companies, the stock exchange organization, central insurance and even the policyholders as the main beneficiaries of insurance companies expect significant improvements in the financial reporting of insurance companies. The clauses of the auditor's report on reserves and non-compliance with Iran's Accounting Standard No. 28 and the Central Insurance Regulations are other noteworthy issues. The International Financial Reporting Standard 4, which will be replaced by IFRS 17 in 2023, is another important issue that Iran's insurance industry must be able to prepare to accept. Therefore, in the current research, the issues and problems of financial reporting in the insurance industry have been identified from the dimensions of recognition and measurement, reporting and disclosure, and finally systems and processes, which are the three main components in the framework of financial reporting.Method: The method used in the research is a survey and the data collection was done through a questionnaire. Finally, 50 questionnaires from 16 insurance companies were received and analyzed.Findings and conclusions: The research results show that the insurance industry is facing challenges in financial reporting. The identified challenges in the field of recognition and measurement include the lack of accounting standards in the field of life insurance, lack of application of common measurement methods at the international level, lack of insurance measurements at the group level, Contracts and recognition of insurance premium income are based only on historical information and ignoring adjustments including risk adjustment. In the field of reporting and disclosure, there are challenges such as the inability to distinguish between insurance operations and investment operations, the problem of distinguishing whether a group of contracts is profitable or unprofitable, and the nature and amount of risks arising from insurance contracts are not disclosed. . Finally, the lack of sufficient training of employees and the lack of integration of the information technology system and the software used are challenges in the field of systems and processes.
خلاصه ماشینی:
با توجه به اهميت استاندارد حسابداري شماره ٢٨ در صنعت بيمه ، پژوهش هايي درخصوص آثار بکارگيري استاندارد مذکور در صنعت بيمه صورت پذيرفته است که برخي از مرتبط ترين آن ها در ذيل بررسي شده است : حساس يگانه و همکاران (١٣٩٠) به آثار بکارگيري استاندارد حسابداري ٢٨ بر صورتهاي مالي شرکت هاي بيمه در ايران از طريق بررسي گزارش حسابرسان مستقل در مورد صورت هاي مالي سال ١٣٨٧(بعد از اجراي استاندارد) و محاسبه ذخيره حق بيمه ، سود و ماليات به روش قديم (آيين نامه ٢٢) پرداختند و نتيجه گرفتند که بکارگيري استاندارد حسابداري ٢٨ بر شناسايي صحيح سود، ماليات و ذخيره حق بيمه تاثير دارد شفيعي (١٣٨٧) نشان داد استاندارد حسابداري فعاليت هاي بيمه عمومي شفافيت اطلاعات را افزايش داده و لذا موجب بهبود و تقويت کيفيت گزارشگري مالي در اين صنعت گرديده است .
در حال حاضر افشائيات شرکت هاي بيمه طبق آيين نامه شماره ٨٨ تحت عنوان گزارشگري و افشاي اطلاعات مؤسسات بيمه صورت مي پذيرد که طبق آن عملکرد بيمه گري مستقيم مؤسسه بيمه به تفکيک هر يک از بيمه نامه هاي صادره و هر يک از خسارت هاي پرداختي در رشته هاي مختلف بيمه اي به همراه نرخ و 282 شرايط مورد عمل در هر يک از آن ها صورت مي پذيرد که متفاوت از الزامات استاندارد حسابداري بين المللي بيمه به شکل گروه بندي قراردادها مي باشد و لذا طبق نظر پاسخ دهندگان اين شکل از افشا، تجزيه و تحليل قراردادهاي بيمه و سودده يا زيان ده بودن آن ها را با چالش مواجه نموده است .