چکیده:
از موضوعات کلامی مورد بحث بین اندیشمندان اسلامی؛ موضوع سجده ملائکه بر حضرت آدم(ع) است. لذا بحث از «ضرورت سجده ملائکه بر آدم(ع)» از موضوعات مهم و لازم معرفتی است. سجده زیباترین حالت و باشکوه ترین و خاضع ترین جلوه عبادت در مقابل حضرت احدیت است و بندگان در حالت سجود، از هر حال دیگری به حضرت حق نزدیک ترند. ما معتقدیم سجده براى غیر ذات مقدس خداوند جایز نیست، زیرا سجده نهایت خضوع و مصداق بارز عبودیت، مخصوص واحد یکتاست. با توجه به این که قرآن کتاب هدایت است، فهم درست آیات الهی در میزان هدایت انسان موثر است، در نتیجه بررسی آیات مربوط به سجده ملائکه بسیار مهم است، بنابراین این پژوهش به شیوه توصیفی- تحلیلی، به بررسی ضرورت و علت سجده ملائکه برآدم(ع)، و اشاره به علت تمرد شیطان در اجرای امر الهی می پردازد. سجده ملائکه براى آدم(ع)، به تفسیر مفسران؛ به معناى پرستش نیست، بلکه برای احترام و تعظیم و تکریم آدم(ع) بوده است، و چون این امر به دستور خداوند بوده است، اجرای فرمان آن، به مثابه پرستش خداوند است، و سجده شُکری، براى خلقت چنین موجود شگرفی به نام آدم.
Among the theological topics discussed among Islamic thinkers; The subject is the prostration of the angels to Adam (pbuh). Therefore, the discussion of "necessity of prostration of angels on Adam" is one of the important and necessary topics of knowledge. Sajdah is the most beautiful state and the most magnificent and submissive manifestation of worship in front of Hazrat Ahadit, and servants in the state of prostration are closer to Hazrat Haqq than in any other situation. We believe that prostration is not permissible for anyone other than the holy essence of God, because prostration is the ultimate submission and a clear example of servitude, specific to the one and only. Due to the fact that the Quran is a book of guidance, the correct understanding of the divine verses is effective in the degree of human guidance, as a result, it is very important to examine the verses related to the prostration of the angels, so this research, in a descriptive-analytical way, investigates the necessity and reason for the prostration of the angels to man. (AS), and refers to the reason for Satan's disobedience in implementing the divine order. Prostration of the angels for Adam (as), according to the commentary of the commentators; It does not mean worship, but it was for respect, bowing and honoring Adam (pbuh), and since this was ordered by God, carrying out its command is like worshiping God, and prostrating thanksgiving for the creation of such a wonderful being called human.
خلاصه ماشینی:
اما حالت و نحوه سجده ملائکه ، به عنوان موجودات مجرد و غیر مادی، بر ما معلوم نیست و بهتر بگوییم ما آن را درک نمی کنیم ؛ چون بیشتر معلومات ما حسی است ، امـا مـی دانـیم کـه امـر بـه سـجده ملائکـه از سـوی خداوند برای حضرت آدم (ع )، امر به نهایت خضوع و تکریم مقـام انسـانیت اسـت .
با توجه به این مقدمه سوالاتی در ذهن علاقمندان و محققان در این زمینه ایجـاد شـده اسـت از جملـه : چـرا ملائکه با اینکه مطیع امر خداوندند، دلیل خلقت آدم را سوال کردند؟ و منظور از اسماء الهی که خداوند به آدم آموخت چیست ؟ آیا عدم علم ملائکه به اسماء الهی با مقام والای آنان سازگار است ؟ آن امانتی که تنهـا انسـان بار آن را بر دوش گرفت ، چیست ؟ مقام علمی کدام برتر است ملائکه یا انسان ؟ ضرورت سجده ملائکه بـر آدم چیست ؟ در مقاله حاضر، سعی شده بر اساس دلایل نقلی که موید عقل است ؛ به اکثر سوالات مطـرح شـده بـالا پاسخ داده شود.
ملائکه و تعلیم اسماء الهی پس از آن که خداوند روح خود را در انسان دمید و ملائکه عظمت معنوی این روح را ملاحظه کردنـد، عرضـه داشتند این انسان توانایی خلیفه الله بودن را دارد و ما اشتباه کردیم )به تصویرصفحه رجوع شود) ֜بقـره :٣٣-٣١֛ و خـدا همه نام ها{ی موجودات } را به آدم آموخت ؛ سپس {هویت و حقایق ذات موجودات را} به فرشتگان ارائه کرد و گفت : مرا از نام های ایشان خبر دهید، اگر{در ادعای سزاوار بودنتان به جانشینی } راستگویید.