چکیده:
در این مقاله که هدف آن برآورد مصرف گروههای خوراکی خانوارهای شهری کشور براساس مدل راتردام است ابتدا اهمیت مصرف گروههای خوراکی و نقش آن در تصمیمگیری دولتها، توزیع درآمد، پسانداز و قیمت کالاها از دیگاه سیستمی و کلان نگریسته میشود، سپس به دو مدل قابل استفده برای برآورد مصرف گروههای خوراکی خانوارهای شهری یکی به نام مدل سیستم مخارج خطی و دیگری سیستم تقاضای تقریباایدهآل اشاره میشود. و این نتیجه حاصل میشود که بزرگترین کششهای قیمتی جبران نشده مربوط به شیر (برابر 52/1-) و کوچکترین کشش مربوط به برنج (231/0-) میباشد. همچنین این نتیجه حاصل میشود که در صورت افزایش قیمت نان به میزان 10%تقاضای یک فرد درجامعه شهری برای این کالا1/8% کاهش خواهد یافت، به همین ترتیب افزایش 10 درصد در قیمت نان موجب کاهش مصرف برنج، گوشت سفید، فرآوردههای شیر و قند وشکر به ترتیب به میزان 2/0، 16/0، 04/0، 8/4 درصد میگردد. و تقاضای گوشت قرمز، شیر و روغن نباتی به میزان 3/0و 3/1 و 05/0درصد بالا میرود و این مقاله شامل ضمیمهای حاوی مبانی نظری و ریاضی سیستم معادلات تقاضای راتردام میباشد.
خلاصه ماشینی:
"جدول 4: کششهای درآمدی مدل راتردام (برای نه گروه کالایی) برای خانوارهای شهری براساس متوسط دادهها طی دوره 1379-1365 گروه کالایی کشش درآمدی برنج ایرانی 035/0 برنج خارجی 561/0- نان 150/0 گوشت قرمز 130/0 گوشت سفید 100/0 شیر 067/0 فرآوردههای شیر 151/0 روغن نباتی 109/0 قند و شکر 181/0 منفی شدن برآورد ضریب درآمد برای برنج خارجی و بالطبع کشش درآمدی آن بیان کننده پست بودن این کالا در سبد مصرفی خانوارهای (افراد شاخص) شهری است، البته این نتیجهگیری باید با احتیاط صورت پذیرد.
کششهای قیمتی جبران نشده مدل راتردام (برای هشت گروه کالایی) برای خانوارهای شهری بر اساس متوسط دادهها طی دوره 1379-1365 463719/0 531836/0 334913/0 898557/0 006372/0- 098152/0 917217/0- 231016/0- برنج 485505/0- 049123/0 004708/0- 134003/0 016953/0- 002635/0 813079/0- 021165/0- نان 834561/0- 044250/0- 103670/0 201488/1 493615/0- 327443/0- 054216/0- 034053/0 گوشت قرمز 832715/0- 006379/0- 022195/0- 194744/0 985873/0- 065991/0 656624/0 004367/0 گوشت سفید 137129/0- 179968/0- 025579/0- 518711/1- 006747/0 011016/0- 499967/0 012896/0- شیر 387142/0- 181116/0- 983400/0- 267502/0 042812/0- 011958/0- 990130/0 013849/0- فرآورده شیر 407829/0 806874/0- 017092/0- 105395/0- 000382/0- 019045/0 001924/0 001697/0- روغن نباتی 598340/0- 034900/0 009101/0- 001729/0- 043633/0 010524/0- 010208/0- 010208/0- قند و شکر کششهای درآمدی برای هشت گروه کالایی مورد مطالعه توسط برآورد ضرایب (AI ها در جدول (5) مدل راتردام برای خانوارهای (فرد شاخص) شهری محاسبه شده و در جدول (8) آمده است.
جدول (8) کششهای درآمدی مدل راتردام (برای هشت گروه گالایی) برای خانوارهای شهری براساس متوسط دادهها طی دوره 1379ـ 1365 گروه کالایی کشش درآمدی برنج 021/0 نان 129/0 گوشت قرمز 139/0 گوشت سفید 125/0 شیر 070/0 فرآوردههای شیر 164/0 روغن نباتی 106/0 قند و شکر 176/0 همانگونه که در ارائه نتایج ذکر شده مدلهای راتردام که در اینجا به ارائه نتایج آن پرداختیم، انتخابی از برازشهای مختلف مدل فوق بر روی ترکیبهای مختلف کالایی از سبد مصرفی مصرفکننده میباشد."