چکیده:
با توجه به نتایج آخرین گزارش توسعه پایدار در سال 2023، به دلیل بحرانهای ژئوپلیتیک در دنیا، افزایش مخاطرات طبیعی، شیوع ویروس کرونا و...، روند صعودی دستیابی به توسعه پایدار در جهان کاهش یافته است و تنها 18 درصد اهداف شاخص توسعه پایدار در مسیر دستیابی در سال 2030 تخمین زده میشود. ترازیابی وضعیت کشور با آمارهای منتشره بین المللی همواره باید به قصد تصویر اولیه باشد چرا که روششناسی و اعتبار آمارهای منتشره محل مناقشه بوده است. رهبر معظم انقلاب اسلامی با توجه به کاستیهای مفهوم توسعه پایدار مقرر کردند الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت تا سال ۱۳۹۹ نهایی شود. نهایی نشدن این سند در زمان مشخصشده با توجه به در پیش بودن برنامه هفتم توسعه، مانع تحقق پیشرفت کشور و ارائه تصویر صحیحی از وضعیت جمهوری اسلامی ایران است. ارائه آمار واحد درباره متغیرهای شاخص توسعه پایدار و جایگزین کردن شاخص مناسب، بررسی و انتشار آمار شفاف و بهروز در حوزه رفاه اقتصادی، برآورد و تخمین خط فقر بهصورت سالانه توسط نهادهای داخلی، سرمایهگذاری برای حل بحرانهای زیستمحیطی، نگاه جدی سیاستگذاران به اهمیت آمایش سرزمین در چگونگی اثرگذاری ایران در منطقه، حمایت هدفمند دولت از تولید ملی، سرمایهگذاری برای کاهش اختلاف طبقاتی و ارتقای سرمایه اجتماعی و... به تحقق اهداف الگوی پیشرفت اسلامی-ایرانی میانجامد. در این گزارش با ملاحظه موارد فوق، مبتنی بر آخرین گزارش توسعه پایدار 2023 وضعیت کشور بررسی میگردد.
خلاصه ماشینی:
ارائه آمار واحد درباره متغیرهای شاخص توسعه پایدار و جایگزین کردن شاخص مناسب، بررسی و انتشار آمار شفاف و بهروز در حوزه رفاه اقتصادی، برآورد و تخمین خط فقر بهصورت سالانه توسط نهادهای داخلی، سرمایهگذاری برای حل بحرانهای زیستمحیطی، نگاه جدی سیاستگذاران به اهمیت آمایش سرزمین در چگونگی اثرگذاری ایران در منطقه، حمایت هدفمند دولت از تولید ملی، سرمایهگذاری برای کاهش اختلاف طبقاتی و ارتقای سرمایه اجتماعی و...
بهطور خلاصه میتوان گفت متوسط شاخص توسعه پایدار در جهان در مقایسه با روند پیش از همهگیری بیماری کرونا کاهش یافته؛ بهطوریکه این شاخص 1 درصد کامل کمتر از سطح پیشبینیشده بر اساس روند پیش از کرونا در سال 2022 بوده است و با این میزان از پیشرفت نمیتوان اهداف سال 2030 را متصور بود.
Sustainable Development Report, 2023 مأخذ: با توجه به نمودار شماره 3، امتیاز شاخص توسعه پایدار ایران در سالهای ابتدایی مورد بررسی روند صعودی داشته است، اما سرعت رشد این شاخص در سالهای اخیر کاهش یافته است.
Sustainable Development Report, 2023 مأخذ: با توجه به نمودار شماره 4، هدف نابودی فقر بهترین عملکرد و امتیاز را در میان دیگر مؤلفههای مورد بررسی در کشور داشته است؛ هرچند این هدف همچنان بهعنوان چالش باقی مانده است و در وضعیت رکود قرار دارد.
Sustainable Development Report, 2023 مأخذ: با توجه به شکل شماره 3، هیچیک از مؤلفههای شاخص توسعه پایدار بهطور کامل به اهداف مورد نظر نرسیدهاند و اهدافی مانند بدون گرسنگی، برابری جنسیتی، آب سالم و بهداشتی، انرژی پاک و ارزان، کار مناسب و رشد اقتصادی، کاهش نابرابری، حفاظت از زیستبوم خشکی، صلح، عدالت و نهادهای قوی بهعنوان چالشهای اصلی شناخته شدهاند.