چکیده:
دیپلماسی یکی از عرصههای مهم تامین مطلوب، بهینه و حداکثری منافع ملی، منطقهای و بینالمللی است. جمهوری اسلامی ایران که یکی از بازیگران موثر و قدرتمند منطقه غرب آسیا است، بهعنوان تنها کشوری که در طول بیش از 40 سال اخیر بیشترین تقابل گفتمانی، ایدئولوژیکی و راهبردی را با آمریکا در سطح منطقه و جهان داشته است، به دیپلماسی و سیاست خارجی بهمنزله حوزهای برای پیشبرد اصول، آرمانها، ارزشها و مولفههای جهانشمول انقلابی و اسلامی خود مینگرد که تحقق آنها مستلزم استفاده از ابزارهای لازم و کارآمد است که دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجی کشور در راس آن قرار دارد. اما در کنار وزارت امور خارجه بهعنوان متولی اصلی سیاست خارجی کشور، سازمانهای مختلفی نیز وجود دارند که وزارت خارجه را در این امر کمک میکنند. نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی یکی از این نهادهای مهم است که در این زمینه توانسته است تحت فرماندهی شهید حاجقاسم سلیمانی موفقیتها و دستاوردهای ارزشمندی را در زمینه ارتقای اقتدار و امنیت ملی و همچنین دفع تهدیدات امنیتی، سیاسی، اقتصادی، نظامی و... و در کنار آن، تبدیل جمهوری اسلامی به بازیگری قدرتمند و موثر در معادلات منطقهای و جهانی به دست آورد. مدیریت جهادی و بینظیر شخص فرماندهی نیروی قدس، شهید سلیمانی، و بهعبارتی، «دیپلماسی جهادی» وی در کنار فعالیتهای نظامی، امنیتی و سیاسی ایشان، مهمترین عنصر نقشآفرین در تحقق دستاوردهای راهبردی و آثار مطلوب و مثبت مذکور برای ایران بوده است. با توجه به اهمیت این موضوع، دیپلماسی جهادی با تاکید بر عملکرد شهید حاجقاسم سلیمانی مورد کنکاش و بررسی قرار گرفته است.
Diplomacy is one of the important fields of best, optimal and maximum
provision of national, regional and international interests. The Islamic
Republic of Iran, which is one of the most effective and powerful players in
the West Asian region, as the only country that has had the most dialogue,
ideological and strategic confrontation with the United States in the region and
the world during the last 40 years, looks at diplomacy and foreign policy as an
area to advance its principles, ideals, values and components of its
revolutionary and Islamic universalism, the realization of which requires the
use of necessary and efficient tools, which the country's diplomacy and foreign
policy institution is at the head of it. But besides the Ministry of Foreign
Affairs as the main custodian of the country's foreign policy, there are also
various organizations that help the Ministry of Foreign Affairs in this matter.
The Quds Force of the Islamic Revolutionary Guard Corps is one of these
important institutions that, under the command of martyr Haj Qassem
Soleimani, have achieved valuable successes and achievements in the field of
promoting authority and national security, as well as facing security, political,
economic, military, and other threats. And along with that, he achieved the
transformation of the Islamic Republic into a powerful and effective actor in
regional and global equations. The jihadist and unique management of the
commander of the Quds Force, Martyr Soleimani, and in other words, his
"jihadi diplomacy" along with his military, security and political activities, has
been the most important element in realizing the aforementioned strategic
achievements and desirable and positive effects for Iran. Due to the
importance of this issue, Jihadi diplomacy has been explored and investigated
with an emphasis on the performance of martyr Haj Qasim Soleimani.
خلاصه ماشینی:
جمهوری اسلامی ایران که یکی از بازیگران مؤثر و قدرتمند منطقه غرب آسیا است، بهعنوان تنها کشوری که در طول بیش از 40 سال اخیر بیشترین تقابل گفتمانی، ایدئولوژیکی و راهبردی را با آمریکا در سطح منطقه و جهان داشته است، به دیپلماسی و سیاست خارجی بهمنزله حوزهای برای پیشبرد اصول، آرمانها، ارزشها و مؤلفههای جهانشمول انقلابی و اسلامی خود مینگرد که تحقق آنها مستلزم استفاده از ابزارهای لازم و کارآمد است که دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجی کشور در رأس آن قرار دارد.
حوزه سیاست خارجی و دیپلماسی با توجه به جایگاه ویژهای که در تأمین منافع ملی کشور در سطح منطقه و جهان دارد، آن هم در شرایط حساس کنونی، از جمله عرصههای مهمی است که فعالیت در آن باید آمیخته با مدیریت و تلاش جهادی باشد؛ زیرا با «دیپلماسی جهادی» نهتنها منافع ملی کشور در سطح منطقه و جهان بهتر و بیشتر تأمین میشود، بلکه ارزشها و آرمانهای انقلاب اسلامی نیز که مبتنی بر اصول اسلامی و قرآنی است، بهنحو مطلوب صادر میشود.
بنابراین، برای ساختن جامعهای مبتنی بر ارزشهای الهی و بدون دخالت بیگانگان در سطح جهان و منطقه و بهخصوص جهان اسلام که مهمترین حوزه سیاست خارجی جمهوری اسلامی است، باید دیپلماتهای لایق و با صفات مبتنی بر ارزشهای انقلابی و جهادی داشته باشیم و با تکیه بر تواناییهای این دیپلماتها، بتوانیم دیپلماسی مؤثر و جهادی در عرصه سیاست خارجی ـ که یکی از عرصههای حیاتی هر کشوری است ـ ایجاد کنیم.
این موضوع در جمهوری اسلامی ایران نیز بهعنوان یک اصل مسلم، شناختهشده و عملیاتی وجود داشته است و در کنار وزارت خارجه، نهادهای متعددی نیز در تدوین سیاستها و پیشبرد آنها در حوزه سیاست خارجی فعالاند که نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در رأس آنها قرار دارد.