چکیده:
تیشتر،ایزد باران،یکی از اساطیر ایرانی است که نمونههای مشابه آن در میان اساطیر ملل نیز یافت میشود طلوع این ستاره که منجمین آن را همان شعرای یمانی میدانند،در مشرق با فصل باران در ایران قدیم مصادف بوده است.به همین جهت آن را خدای باران و سرچشمهی آبها دانستهاند. در این مقاله،که با بهرهگیری از روش تحقیق کتابخانهای تألیف شده،ویژگیهای این اسطورهی ایرانی بیان شده و جایگاه آن در دانش نجوم و ارتباط آن با نمادهای دیگر مورد بررسی قرار گرفته است. ستارهی تیشتر یا شعرای یمانی در فارسی معادل تیر است و در تقویم قدیم ایران،تیرماه به آغاز پاییز و فصل باران میافتد که با اساطیر مربوط به تیشتر یا تیر مناسبت دارد.تیشتر که در بعضی آیینهای سامی آن را با میکائیل فرشتهی رزق و روزی یکی دانستهاند،با تیر یا عطارد،ایزد نویسندگی و پیام آسمانی و حکمت و پیشگویی،در ارتباط است.
خلاصه ماشینی:
"مشرق با فصل باران در ایران قدیم مصادف بوده است.
ستارهی تیشتر یا شعرای یمانی در فارسی معادل تیر است
ستاره را از آن جهت سرچشمهی آبها میدانند که طلوع آن در مشرق بافصل باران در ایران قدیم مصادف بوده است.
اپوش دیو بر تیشتر چیره میشود و او را شکست میدهد و از دریای فراخکرد
تیشتر ده شبانه روز باران فرود میآورد و با این باران،زهری که از جانوران
بخشهای جنوبی نیمکرهی شمالی در آغاز تابستان است که خورشید در برج خرچنگ قرار دارد و این فصل بارانهای موسمی در هند و آغاز سیلابهای
اما در ایران،فصل باران را از آغاز پاییز شروع میشود و در این هنگام تیشتر
اساطیر مربوط به تیشتر یا تیر مناسبت دارد.
اساطیر مربوط به تیشتر یا تیر مناسبت دارد.
اما از آنجا که تیشتر سیاره نیست تا در منطقة البروج حرکت کند،در این مورد
امکان دارد که مطالب نجومی باستانی غیر بابلی مربوط به سیارهی تیر با تیشتر در آمیخته باشد41.
جشن تیرگان که به تیر جشن،آبانگان و آبریزان نیز معروف است.
اوستا نیز دو بار از آرش به عنوان بهترین تیرانداز ایران یاد شده و حرکت تیشتر در
ایزد باران است و اصل همهی آبها از اوست و در یشتهای اوستا به
عنوان یکی از پدیدههای برکت بخش با بیانی شاعرانه توصیف شده است.
2-در دانش نجوم،تیشتر همان ستارهی شعرای یمانی است که در زبان
تیرماه به آغاز پاییز و فصل باران میافتد که با اساطیر مربوط به تیشتر یا
مربوط است)با تیشتر در آمیخته باشد.
روزی یکی دانستهاند،با تیر یا عطارد،ایزد نویسندگی،در ارتباط است."