چکیده:
در داخل حوزهء تعلیم و تربیت،حوزهای فرعی وجود دارد که«برنامه درسی»نامیده میشود.برنامه درسی به عنوان یک حوزهء مطالعاتی،در زمینهء مباحث نظری از اختلاف برانگیزترین حوزهای معرفت بشری محسوب میشود.یکی از مباحثی که از دیرباز منشأ و مصدر این اختلاف نظر بین نظریهپردازان این رشته بوده،ایدئولوژیهای برنامه درسی یا نظریههای هنجاری برنامه درسی است. موضوع ایدئولوژی برنامه درسی یکی از مباحث اساسی و پر مناقشهء برنامه درسی است.نگاهی گذرا به منابع منتشر شده در حوزهء برنامه درسی در دهههای گذشته حاکی از آن است که به این موضوع توجه بسیار جدی شده است؛به نحوی که آثار قابل ملاحظهای در این زمینه به رشته تحریر درآمده است.دوتن از صاحبنظران بنامی که در این زمینه آثار معتبری منتشر نمودهاند،آیزنر3و میلر4 میباشند.مقالهء حاضر بر آن است تا ضمن بررسی عمیق اندیشههای آیزنر و میلر در این زمینه،تنوع برداشتهای از ایدئولوژیهای برنامه درسی و دلایل آن را به گونهای منطقی به تصویر بکشد.برای نیل به این مقصود،ابتدا مروری بر اندیشههای هر دو صاحبنظر شده و پس از آن،با تأملی دوباره در این ایدئولوژیها،نکات کلیدی و اندیشههای این افراد استنتاج گردیده و در نهایت،با مقایسهء ایدئولوژیهای آیزنر و میلر،تحلیل و نتیجهگیری انجام شده است.به طور کلی،نتایج این مقایسه و ارزیابی نشان میدهد که تفاوتهای اساسی و بنیادی در فلسفه و جهانبینی این دو صاحبنظر وجود دارد.
خلاصه ماشینی:
دکتر محمود مهر محمدی1-دکتر مقصود امین خندقی2 تاریخ دریافت مقاله:15/7/86 تاریخ پذیرش مقاله:4/12/87 مقایسهء ایدئولوژیهای برنامه درسی آیزنر با میلر:نگاهی دیگر چکیده در داخل حوزهء تعلیم و تربیت،حوزهای فرعی وجود دارد که«برنامه درسی»نامیده میشود.
مقالهء حاضر بر آن است تا ضمن بررسی عمیق اندیشههای آیزنر و میلر در این زمینه،تنوع برداشتهای از ایدئولوژیهای برنامه درسی و دلایل آن را به گونهای منطقی به تصویر بکشد.
آیزنر و میلر از صاحبنظران بنام ایدئولوژی برنامه درسی هستند و مقایسهء نظرات این دو میتوانند دیدگاهی روشنگرانه از موضوع به دست دهد و تفاوتها و تشابههای آنان را آشکار سازد.
مقالهء حاضر بر آن است تا ضمن بررسی عمیق اندیشههای آیزنر و میلر در این زمینه و مقایسهء آنها،تنوع برداشتها از ایدئولوژیهای برنامه درسی(نظریههای هنجاری برنامه دری)را به گونهای منطقی به تصویر بکشد.
آشنایی با اندیشههای میلر میلر از جمله صاحبنظراتی است که در دنیای چالش برانگیز،پر تلاطم و متعارض غرب،اندیشهای متفاوت را در تعلیم و تربیت و به طور خاص،در حوزهء برنامه درسی مطرح میسازد.
در میانهء نیز ایدئولوژیهایی قرار گرفتهاند که کانون توجه خود را تعامل میان ابعاد درونی و بیرونی قرار دادهاند: ابعاد درونی/ابعاد بیرونی ماورای فردی/انسانگرایانه/شناختی/رشدگرا/اجتماعی/موضوعی/دیسیپلینی/رفتاری با تأملی در ایدئولوژیهای مطرح شدهء میلر میتوان مطالب عمدهء ذیل را استخراج و سازماندهی نمود: @میلر در طرح ایدئولوژیهای مختلف تلاش نموده است که به زعم خود،همهء آنها را مدّنظر قرار دهد.
@تفاوت دیگر آن است که آیزنر با تأسی به افکار و اندیشههای جدید مرسوم در حوزههای دیگر، افکار جدیدی در حوزهء مطالعات برنامه درسی مطرح میسازد.