چکیده:
در این مقاله اثرهای متقابل شاخصهای قیمتی مختلف (PPIṣWPIṣCPI) بر یکدیگر مورد بررسی قرار میگیرد.پس از بررسی ادبیات موضوعی و توضیح الگو،نتایج آن از طریق تابع عکس العمل ضربه و تجزیه واریانس متغیرها تبیین میشود.بهطور کلی میتوان گفت واریانس شاخص قیمت مصرفکننده (CPI) بیشترین تأثیر را از ناحیه تکانههای CPI و در مرحله بعد PPI و سپس WPI میپذیرد.این ترتیب اهمیت اثر تکانه متغیرها از CPI به PPI و WPI به همین صورت در متغیرهای PPI و WPI نیز وجود دارد.
یک تکانه در شاخص قیمت تولیدکننده و شاخص قیمت عمدهفروشی پس از حدود 3 تا 8 ماه به شاخص قیمت مصرفکننده نفوذ کرده و باعث افزایش تدریجی CPI میشود.این اثر پس از گذشت تقریبا یک سال و نیم به یک عدد ثابت رسیده و به روند خود ادامه میدهد. نتایج مؤید این مطلب است که در بلند مدت یک روند برگشت به عقب در قیمتها وجود داشته و حرکت قیمت از سمت CPI به PPI است و حتی در کوتاهمدت هم اگر روند رو به جلو تأیید شود،روند رو به عقب قیمتها همچنان ادامه دارد.
خلاصه ماشینی:
"در صورتی که ارتباطی در انتقال قیمت بازارها وجود داشته باشد و شاخص قیمت تولیدکننده،شاخصی پیشنگر برای تورم مصرفکننده تلقی شود،میتوان روند تورم CPI را در آینده با توجه به روند تورم PPI تخمین زد و نیز آثار شوکهای این قیمتها را بر یکدیگر در طول زمان بررسی نمود.
نتایج این تحقیق که با استفاده از مدل VAR و با در نظر گرفتن سریهای قیمتی عمدهفروشی،خردهفروشی و تولیدکننده برای هریک از محصولات گوشتی(گوشت خوک،بره و مرغ)به صورت دو به دو انجام شد، حاکی از این بود که تغییرات قیمت گوشت در بازارهای اولیه بهطور کامل و یا به صورت قابل ملاحظهای از طریق زنجیره تولید به بازار خردهفروشی منتقل میشود.
در مطالعه انجام شده از سوی دفتر مطالعات معاونت بررسیهای اقتصادی وزارت بازرگانی عوامل مختلف تأثیرگذار بر تورم ایران به دقت بررسی شده و اثر افزایشی هزینههای تولید بر تورم به صورت محاسبه همبستگی بین شاخصهای قیمت تولیدکننده و مصرفکننده و مصرفکننده طی دوره(12)1381-(1)1369 برابر 99 درصد میباشد که نشانگر همبستگی بالای این دو متغیر میباشد.
نمودار 2-درصد تغییرات شاخصهای قیمت مصرفکننده،عمدهفروشی و تولیدکننده (به تصویر صفحه مراجعه شود) مأخذ:نماگرهای بانک مرکزی جمهور اسلامی ایران6-1-بررسی اثر تکانهها پس از حل مدل در نرمافزار Eviews ،نمودارهای استخراج شده در این نرمافزار(نمودارهای 3 و 4) نشان میدهد اثر یک تکانه بر CPI همانطور که قبلا نیز براساس آزمونهای آماری تأیید شده است به سرعت به هریک از شاخصهای PPI و WPI نفوذ میکند."