خلاصه ماشینی:
"اول تأسیس حکمرانی بنادر و جزایر خلیجفارس با مرکزیت بوشهر بود که به دولت ایران امکان نظارت مستقیمتری بر سواحل خود در خلیجفارس میداد؛دوم به قدرت رسیدن مدحتپاشا در عراق که از جمله اقدامات او توسعه و تقویت دریانوردی و بازرگانی بصره بود،که اگرچه میتوانست به گسترش تجارت انگلستان در بینالنهرین منجر شود،اما به دلیل آنکه سرانجام در اواخر قرن نوزدهم میلادی دولت عثمانی به سمت امپراطوری آلمان گرایش نشان داد،به ضرر انگلستان تمام شد.
در مجموع موقعیت برتر انگلیسیها در خلیجفارس در نیمه دوم قرن نوزدهم اساسا متکی به توسعه بندر بوشهر بود و این شهر بندری نیز به واسطه برقراری ارتباط تجاری میان نواحی داخلی ایران و خلیجفارس توسعه طبیعی خود را طی میکرد.
از یکسو مواضع خط مقدم مرزهای عثمانی به منابع نفتی خوزستان،که انگلستان دارای امتیاز بهرهبرداری آنها بوده و در چنین شرایطی برای تأمین سوخت نیروی دریایی خود سخت بدان احتیاج داشت،نزدیک بود؛و از سوی دیگر بوشهر به عنوان باارزشترین نقطه ارتباطی،اقتصادی و سیاسی خلیجفارس کانون فعالیتهای شدید ضدانگلیسی شده بود.
از جمله آنها تحقق کامل اهداف استعماری انگلستان در خلیجفارس به خصوص انحصار تجارت جنوب ایران، همچنین وارد ساختن فشار اقتصادی بر تجار محلی و نیروهای مقاوم تنگستانی،چاهکوتاهی و برازجانی بود زیرا ممر اصلی اقتصاد مردم این نواحی از تجارت بوشهر بود.
هنگام اشتغال بوشهر در سال 1333 ه ق با رئیسعلی دلواری و سایر مبارزان علیه هجوم انگلیسیها همکاری کرد و پس از این که از طرف آنان تحت فشار قرار گرفت به شیراز گرفت و به مدت 7 سال در آن شهر ماند و ضمن ادامه فعالیتهای سیاسی خود به تألیف کتاب و نوشتن مقاله پرداخت."