چکیده:
بسیاری از کشورها به مالیات بر ارزش افزوده (VAT) به عنوان روش جدید اخذ مالیات با ایجاد یک پایه ی مالیاتی گسترده توجه دارند. در کشور ما نیز مالیات بر ارزش افزوده به منظور اصلاح ساختار مالیاتی و افزایش درامدهای دولت با وقفه ای طولانی به تصویب مجلس رسید و در نیمه دوم سال 1387 به اجرا گذاشته است. با توجه به این که این قانون به صورت آزمایشی و 5 ساله به اجرا گذاشته شده است، مطالعه ی آثار این مالیات بر متغیرهای کلان اقتصادی کشور اهمیتی ویژه دارد. در این تحقیق سعی شده با استفاده از روابط تحلیلی داده ـ ستانده و ماتریس ضرایب فنی تولید اقتصاد ایران با فرض ثابت بودن وضعیت اقتصادی و متغیرهای اقتصادی و فروض محدود کننده ی این تحقیق، به بررسی اثر قیمتی ناشی از اعمال مالیات بر ارزش افزوده برقیمت تمام شده بخش های مختلف اقتصادی کشور پرداخته شود. با استفاده از مدل قیمتی داده- ستانده و اعمال نرخ های مالیاتی موضوع قانون و معافیت-های کالا و خدمات موضوع ماده ی 12 و در نهایت، اعمال معافیت صادرات موضوع ماده ی 13 قانون مالیات بر ارزش افزوده اثر قیمتی هر بخش اقتصادی براورد شده و با در نظر گرفتن سهم هر بخش از ستانده ی کل، اثر قیمتی محاسبه شده است. نتایج بررسی نشان می دهد اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده اثر قیمتی بسیار ناچیزی در پی دارد.
خلاصه ماشینی:
"در این تحقیق سعی شده با استفاده ازروابط تحلیلی داده-ستانده و ماتریس ضرایب فنی تولید اقتصاد ایران با فرض ثابت بودن وضعیت اقتصادیو متغیرهای اقتصادی و فروض محدودکنندهی این تحقیق،به بررسی اثر قیمتی ناشی از اعمال مالیات برارزش افزوده بر قیمت تمام شده بخشهای مختلف اقتصادی کشور پرداخته شود.
به منظور بررسی آثار جایگزینی مالیات بر ارزشافزوده با مجموعه قوانین غیرمستقیم قبلی و بررسی تأثیر معافیت صادرات بر کاهش تورم بخشها ومقایسهی نتایج با 3 سناریوی زیر اثرات قیمتی TAV را محاسبه میکنیم: سناریوی اول-اعمال مالیات بر ارزش افزوده با فرض عدم جایگزینی با مالیاتهای غیرمستقیم و فرض عدممعافیت صادرات،ماتریس تغییرات قیمت محاسبه شده در این سناریو را 1 F مینامیم.
جدول شمارهی 3:نرخ مالیات بر ارزش افزودهی بخشهای جدول داده-ستانده (به تصویر صفحه مراجعه شود) ادامه جدول شمارهی 3:نرخ مالیات بر ارزش افزودهی بخشهای جدول داده-ستانده (به تصویر صفحه مراجعه شود) منبع:محاسبات تحقیق سناریوی اول اعمال مالیات بر ارزش افزوده با فرض عدم جایگزینی با مالیاتهای غیرمستقیم و فرض عدم معافیت صادرات: چنانچه معافیت صادرات را در نظر نگیریم،بدهی مالیاتی بخش j در روش اعتباری به صورت زیر خواهدبود: (18)(به تصویر صفحه مراجعه شود) اگر مالیات بر ارزش افزوده جایگزین دیگر مالیاتها نشود،در معادلهی قیمت از ارزش افزودهیناخالص استفاده میکنیم؛بنابراین،معادلهی قیمت به صورت زیر است: (19)(به تصویر صفحه مراجعه شود) ماتریس قیمت بعد از اعمال TAV با فروض این سناریو را 1 P مینامیم که به صورت زیر است: (20) D 1-^[((t)gaid('A-I)-'A-I]-1 P ماتریس 1 P را محاسبه کرده تا تغییرات قیمت هر بخش مشخص شود؛بنابراین،تغییرات قیمت بوجودآمده در نتیجهی اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده با این سناریو (1 F) به صورت زیر است: (21) 100(0 P-1 P)-1 F 1 F ماتریس ستونی تغییرات قیمت بخشها با سناریویاول."