چکیده:
هدف: در این مقاله مولف به طور انتقادی درباره کارکردهای تعریف شده ای که تاکنون برای کتابخانه ها عنوان شده، که مهم ترین این کارکردها آموزش و سرگرمی است، بحث می کند. روش: مقاله حاضر از نوع مقاله نظری (OpinionArticle) است که طی آن، مولف با استناد به تجارب علمی خود، به ارائه تعاریفی در حوزه موضوعی خاص می پردازد. یافته ها: تحلیل کارکردها نشان می دهد که دو کارکرد آموزش و سرگرمی کارکردی اصیل برای کتابخانه ها نیستند؛ زیرا در اولی سازمان های آموزشی رسمی مسئولیت آن را به عهده دارند و در دومی مراکز تفریحی مسئول آن هستند و این دو نمی توانند به عنوان کارکردی اصلی برای کتابخانه تلقی شوند. در این مقاله به نقش مطالعه که نوعی مسابقه است اشاره می شود و این که کارکرد اصلی کتابخانه ها ایجاد و گسترش محیطی برای مسابقه فکری و تلاش علمی است که با فراهم آوردن امکانات لازم، طبقه بندی و سطح بندی مفاهیم و منابع از یک طرف، مطالعه بر روی مخاطبان بالقوه و بالفعل و سطح بندی اعضا و غیراعضا به لحاظ توانایی های مختلف جهت مطالعه و فراهم آوردن زمینه مطالعه از طرف دیگر، و انطباق منابع دسته بندی شده با سلائق و علائق افراد بررسی شده از طریق مشاوره از طرف سوم کارکردی اصیل برای کتابخانه هاست؛ همچنان که در محیط های ورزشی چنین عمل می شود. اصالت/ارزش: بداعت مقاله حاضر در نگاه جدیدی است که به کارکردهای کتابخانه ها شده است. در مقاله حاضر سعی شده تا با نقد کارکردهایی که به طور سنتی برای کتابخانه ها در نظر گرفته اند، با نگاهی به معنای مطالعه، کارکردهای جدیدی برای کتابخانه ها تعریف شود.
خلاصه ماشینی:
"یعنی همانند همه واژههای مشابه در مطالعه باید دو طرف حضور داشته باشند و نیز گفته است(فدائی،سخن سردبیر همین شماره)که دو تلقی از مطالعه میتوان داشت:یکی تلقی منفعلانه که در آن فرد مطالعه کننده بیهدف و یا با هدفی ضعیف به قصد انباشتن ذهن خود با مطالبی که در کتاب وجود دارد خود را آماده میکند؛در این حال است که او بدون هیچ پیش زمینهای فقط میخواهد بخواند و زمانی که برای مطالعه تعیین میکند اغلب زمان مردهای است که فرد از کار خسته شده و یا بیکار است و نمیداند چه کند و چون سرگرمی دیگری ندارد به ناار به کتابخانه رو میآورد و بدون مشورت با کسی کتابی را برمیدارد و مطالعه را شروع میکند.
اگر کتابخانهها را محیطی برای پرورش ذوق و استعداد خواندن در نظر بگیریم که باید شرایط مطالعه هدفمند و برنامه ریزی شده را به انحاء مختلف فراهم کند،آنگاه میتوان سه کارکرد عمده را برای کتابخانه که به بیانی دیگر وظیفه کتابداران است تعریف کرد؛این وظائف عبارتند از: الف)طبقه بندی و سطح بندی منابع،ب)طبقه بندی و سطح بندی افراد و گروههای مخاطب،و ج)مرتبط کردن مورد الف با ب.
جمع بندی یکی از کارکردهای اصلی کتابخانهها،طبقه بندی و سطح بندی منابع و نیز متقاضیان بالقوه و بالفعل است-که تعیین سیر مطالعاتی در حوزههایی مختلف یکی از مصادیق آن میتواند باشد-و در ادامه کتابداران و اطلاع رسانان با استفاده از فنون مختلف از جمله مشاوره این دو را باید با هم مرتبط و در ایجاد و استمرار علایق مطالعه از همۀ امکانات انسانی و فنی استفاده کنند و کل جامعه را از مؤلف،معلم،ناشر و..."