چکیده:
با وجود روایتهای مختلف در مورد طوفان نوح، این قصه در اساطیر سومری و بابلی و تورات و قرآن، دارای شباهتها و تفاوتهای بسیاری است؛ تفاوتها که در نقلهای متعدد، عموما در نوع برداشت هر قوم از کمّ و کیف این رویداد خودنمایی میکند. وجود روایتهای مختلف و متفاوت از این داستان، اصل وقوع این حادثه را غیرقابل انکار میکند. هدف این پژوهش، بیان و مقایسه چهار روایت مشهور سومری، بابلی، توراتی و قرآنی با یکدیگر و تحلیل محتوای آنها با یکدیگر است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که تفاوتها، تنها در نوع نگرش دینی و اخلاقی آن است؛ اما روایتهای طوفان نوح، نقل یک واقعه با شالودهای یکسان است که یکی موید دیگری است. سیر داستان نیز از لحاظ تحلیل تاریخی، روند تکاملی و معرفتی را طی میکند. این مقاله، به شیوه توصیفی - تحلیلی و مقایسهای، این داستان را مورد واکاوی قرار میدهد.
خلاصه ماشینی:
com دریافت: 7/10/96 پذیرش: 22/3/97 چکیده با وجود روایتهای مختلف در مورد طوفان نوح، این قصه در اساطیر سومری و بابلی و تورات و قرآن، دارای شباهتها و تفاوتهای بسیاری است؛ تفاوتها که در نقلهای متعدد، عموما در نوع برداشت هر قوم از کم و کیف این رویداد خودنمایی میکند.
در داستان طوفان نوح، افزون بر جزئیات آن، نوع نگاه و جهانبینی مشترک خاصی، که بین چند دسته از انسانها با چند موقعیت زمانی و مکانی متفاوت پدید میآید و در نهایت، با دنبال کردن روند تاریخی آن، ماجرا سیر و جهت کمالی و غایتگرایانه به خود میگیرد؛ در این پژوهش مورد تحلیل قرار خواهد گرفت.
در میان این پژوهشها، میتوان به دو مقالۀ «بررسی تطبیقی روایت وحیانی قرآن و روایت اسطورهای سومری ـ بابلی از طوفان نوح» و همچنین، «طوفان نوح در اساطیر بینالنهرین و تورات» اشاره کرد.
مسئله اصلی این پژوهش، این است که خاستگاه شکلگیری و پردازش واقعه طوفان نوح در روایات اسطورهای چیست؟ سؤال فرعی این است که تفاوت و تشابه آیات قرآن و تورات و روایات اسطورهای سومری ـ بابلی، در طوفان نوح ناشی از چیست؟ در یک نگاه اجمالی و کلی، به دورنمای موضوع، طوفان، نتیجة گناه و یا خطای مذهبی انسان تلقی شده و نیز گاهی تنها خواست یک موجود الهی در پایان بخشیدن به وجود بشر است.
و یهوه محو کرد هر موجودی را که بر روی زمین بود، از آدمیان و بهایم و حشرات و پرندگان آسمان، و نوح با آنچه همراه وی در کشتی بود فقط باقی ماند و آب بر زمین صد و پنجاه روز غلبه یافت (پیدایش، 23:7و24).