چکیده:
یکی از مباحث جدید در ادبیات اقتصاد توسعه بررسی رابطه اخلاق و رشد اقتصادی است. در این مقاله با استفاده از روش تحلیلی توصیفی و استفاده از ابزارهای ریاضی به بررسی ارتباط بین اخلاق، بهویژه اخلاق وحیانی با مدلهای رشد، میپردازیم. در این زمینه سوالهای مطرح است؛ از جمله اینکه آیا میتوان بین اخلاق و مدل رشد اقتصادی ارتباط برقرار کرد؟ این ارتباط چگونه و از طریق چه متغیرهایی صورت میگیرد؟ و بالاخره، ورود اخلاق در مدل رشد، چه آثاری به دنبال خواهد داشت؟ براساس یافتههای پژوهش، هنجارهای اخلاقی، بهویژه هنجارهای اخلاقی وحیانی، ارتباطی قوی با رشد اقتصادی دارند. ورود عامل اخلاق در مدل، از دو طریق بر رشد اقتصادی اثر میگذارد: الف. هنجارهای اخلاقی وحیانی، موجب افزایش بهرهوری نهادههای تولید و تقویت سرمایه اجتماعی اسلامی میشود. ب. هنجارهای اخلاقی وحیانی میتواند بر رفتار مصرفکننده اثر گذاشته و موجب افزایش صرفهجویی، افزایش تمایل به پسانداز و انباشت سرمایه و البته جلوگیری از اتلاف منابع گردد. بر این اساس، ورود عامل اخلاق وحیانی هم سطح رشد و هم نرخ رشد را افزایش میدهد.
One of the new topics in development ecoMorality, Islamic morality, economic growth models, social capitalnomics literature is the study of the relationship between morality and economic growth. In this paper we examine the relationship between morality, especially revelation morality and growth models by using a descriptive-analytic method and mathematical tools. There are questions in this regard such as whether there is a link between morality and the model of economic growth. How and by which variables do these relationships occur? And finally, what are the implications of morality for the growth model? According to the research findings, ethical norms, especially revelation moral norms have a strong relationship with economic growth. Incorporating ethics into the model affects economic growth in two ways: a. revelation ethical norms increase the productivity of production inputs and strengthen Islamic social capital; b. revelation ethical norms can affect consumer behavior and lead to savings, increased willingness to save and accumulate capital and, of course, prevent waste of resources. Accordingly, the divine moral increases both the level of growth and the growth rate.
خلاصه ماشینی:
بدینمنظور، این مطالعه با استفاده از مطالعات کتابخانهای و روشهای تحلیلی ـ توصیفی و استفاده از ابزارهای ریاضی، درپی بررسی این است که آیا میتوان بین اخلاق و مدل رشد اقتصادی، ارتباطی برقرار کرد؟ این ارتباط، چگونه و از طریق چه متغیرهایی صورت میگیرد؟ بالاخره، ورود اخلاق در مدل رشد، چه آثاری خواهد داشت؟ پیشینة پژوهش هرچند ادبیات مدلهای رشد بسیار گسترده است، اما در مورد ارتباط مدلهای رشد با اخلاق، مطالعات زیادی وجود ندارد.
آییر و همکاران (2005)، در مقالهای تحت عنوان «سرمایه اجتماعی و رشد اقتصادی و توسعه ناحیهای»، با استفاده از مقایسه آماری و روش تحلیل اقتصادسنجی در آمریکا، به این نتیجه رسیدهاند که سرمایه اجتماعی موجب ایجاد و تقویت سایر سرمایهها از قبیل سرمایة انسانی میشود.
برای این ادعا، شواهدی از مطالعات متعدد همچون آیاناکانهو کلیک (Iyanaccone & Click) (2003) و پالدام (paldam) (1999) بیانگر این است که سرمایة مذهبی، شامل ارزشهای اخلاقی با اثری که بر سرمایههای اقتصادی میگذارد، میتواند به صورت غیرمستقیم نیز بر تولید و رشد اثرگذار باشد.
ب. اخلاق و مدل رشد چنانکه گفته شد، هنجارهای اخلاقی مثبت، بهویژه هنجارهایی که منشأ و پشتوانه دینی دارند، رابطهای مستقیم با سرمایه انسانی داشته و ضمن اثر مستقیم بر سرمایة اجتماعی، سایر عوامل مؤثر بر سرمایه اجتماعی را نیز تقویت میكند.
، بیانگر عقاید و باورها و ارزشهای اجتماعی است که این باورها و عقاید، میتواند ریشة مذهبی یا انساندوستانه داشته باشد و ، نشانگر تأثیر سایر عوامل بر شکلگیری هنجارهای اخلاقی است که بر اساس مطالعات صورت گرفته، اثر عوامل مؤثر بر اخلاق را میتوان بهطورکلی مستقیم و مثبت در نظر گرفت.