چکیده:
یکی از شاخصهای کارآمدی هر نظام سیاسی، عدالت قضایی است که نماد آن دستگاه قضایی میباشد. به هر میزان که دستگاه قضایی در تحقق عدالت قضایی موفق باشد، ثبات و کارآمدی نظام سیاسی بیشتر خواهد بود. این مقاله با روش توصیفی و استفاده از منابع کتابخانهای در پی پاسخ به این پرسش است که عدالت قضایی چه رابطه-ای با ثبات و کارآمدی نظام سیاسی ایران دارد؟ در پاسخ، این فرضیه مطرح شد که منظور از عدالت قضایی، مجموعه حقوق، سازوکارهای اجرای عدالت و ساختارهای قضایی و شاخصهای آن شامل قوانین کارآمد، استقلال قضایی و اجرای احکام عادلانه است. یافتهها نشان داده میان عدالت قضایی، ثبات و کارآمدی نظامهای سیاسی رابطهای مستقیم وجود دارد.هر چه قوانین کارآمدتر، استقلال دستگاه قضا بیشتر و اجرای احکام عادلانهتر باشد، کارآمدی نظامهای سیاسی افزایش مییابد. رعایت سه شاخص عدالت قضایی یعنی قوانین کارآمد، استقلال قضایی و اجرای احکام عادلانه میتواند أثیرات مثبتی بر ثبات و کارآمدی نظام سیاسی داشته باشد.واژگان کلیدی: اجرای احکام، استقلال قضایی، عدالت قضایی،قوانین کارآمد،کارآمدی نظام سیاسی.
One of the indicators of the efficiency of any political system is judicial justice, which is symbolized by the judiciary. The more successful the judiciary is in achieving judicial justice, the greater the stability and efficiency of the political system. This article seeks to answer the question of what is the relationship between judicial justice and the stability and efficiency of the Iranian political system through descriptive methods and the use of library resources? In response, it was hypothesized that the meaning of judicial justice is the set of rights, mechanisms of justice administration and judicial structures and its characteristics include efficient laws, judicial independence and the enforcement of fair sentences. The findings show that there is a direct relationship between judicial justice, stability and efficiency of political systems. The more efficient the laws, the greater the independence of the judiciary and the fairer the execution of rulings, the higher the efficiency of political systems. Observance of the three indicators of judicial justice, namely efficient laws, judicial independence and the implementation of fair rulings can have positive effects on the stability and efficiency of the political system.
خلاصه ماشینی:
اين مقاله با روش توصيفي و استفاده از منابع کتابخانه اي در پي پاسخ به اين پرسش است که عدالت قضايي چه رابطه اي با ثبات و کارآمدي نظام سياسي ايران دارد؟ در پاسخ ، اين فرضيه مطرح شد که منظور از عدالت قضايي، مجموعه حقوق ، سازوکارهاي اجراي عدالت و ساختارهاي قضايي و شاخص هاي آن شامل قوانين کارآمد، استقلال قضايي و اجراي احکام عادلانه است .
در خصوص مفهوم عدالت قضايي، پژوهش هايي صورت گرفته است که ازجمله ميتوان به مقاله «اجراي عدالت ، احساس عدالت و قانون گذاري» (حاجيده آبادي، ١٣٨٥)، «بررسي شرط عدالت در قاضي و شاخصه هاي عدالت قضايي» (صوفيآبادي، ١٣٨٨)، «شاخصه هاي عدالت قضايي از منظر اميرالمؤمنين علي (ع )» (موسويبجنوردي و روحاني، ١٣٩١)، و «تحليل فقهي حقوقي شاخصه هاي عدالت قضايي در قانون اساسي » (مسعوديان ، ١٣٩٨) اشاره نمود.
٤. استقلال قوه قضاييه و ثبات و کارآمدي نظام سياسي ايران يکي از بارزترين ويژگي هاي قوه قضاييه کارآمد، اين است که قوه اي مستقل از قواي ديگر باشد تا بتواند از استقلال قضايي حراست نمايد.
٥. اجراي احکام عادلانه و ثبات و کارآمدي نظام سياسي ايران قوه قضائيه با عملکرد خوب که از اعتماد شهروندان برخوردار است ، يکي از مهم - ترين شرايط را براي تعامل مؤثر اجتماعي و اقتصادي و درنتيجه رفاه و شکوفايي يک جامعه تشکيل مي دهد.
٦. ثبات و کارآمدي نظام سياسي ايران در ارتباط با عدالت قضايي قوه قضاييه مرجعي است که دادگاه ها براي اعلام و تفسير قانون به دادگاه ها سپرده - اند.